لولویی که وارد دنیای مدرن نمایش شد!؛ وزارت ارشاد حمایتی از تئاتر ندارد

شهاب‌الدین حسین‌پور کارگردان نمایش «ریش فیدل، غبغب مرکل» نوشته امیرعلی نبویان که این روزها در تماشاخانه هما روی صحنه است، درباره روند تولید این اثر نمایشی اظهار کرد: یکی از استادان دوره‌ای آموزشی در آکادمی هنرهای نمایشی «ابر» که به صورت بلندمدت برگزار شد، امیرعلی نبویان بود. در آن کلاس نبویان نمایشنامه «ریش فیدل، غبغب مرکل» را برای کار کارگاهی کلاس با هنرجویان تمرین کرد. من در حین جلسات کلاس جذب قصه و ایده نمایشنامه شدم. با وجود اینکه پیش‌تر امیرعلی نبویان این نمایشنامه را اجرا کرده بود ولی دوست داشتم با هنرجوها به صورت کارگاهی این اثر را برای پایان دوره‌شان تولید و اجرا کنم.

وی یادآور شد: هدف من در فضای آموزشگاهی این است که هنرجوهای مستعد را وارد عرصه فعالیت کنم. تمرین‌های «ریش فیدل، غبغب مرکل» را شروع کردیم و به مرور این کار بزرگ‌تر شد و متوجه شدم این نمایش ظرفیت‌های ویژه‌ای دارد و می‌توان از بازیگرهایی که قدرت آواز خواندن دارند استفاده کرد.

حسین‌پور در ادامه توضیح داد: از جعفر غلامپور خواستم که دراماتورژی کار را بر عهده بگیرد. یکی از شاگردانم هم بر اساس ملودی‌های آشنای موزیسین‌های قدیمی ایران ترانه‌سرایی کرد و بخشی از کار را به صورت موسیقی پاپ روایت کردیم. چند نقش سخت در نمایش داشتیم و دوست داشتم که بازیگران حرفه‌ای در اثر حضور پیدا کنند. در حال حاضر نمایش «ریش فیدل، غبغب مرکل» با حضور ۷ بازیگر حرفه‌ای و ۷ هنرجوی جوان که برای اولین بار صحنه تئاتر را تجربه می‌کنند اجرا می‌شود. یک گروه موسیقی هم تیم بازیگران را روی صحنه همراهی می‌کند.

کارگردان نمایش «ریش فیدل، غبغب مرکل» درباره چالش‌هایی که برای تولید این اثر نمایشی داشت، تأکید کرد: الان تولید نمایش حتی با بازیگران کمتر هم به لحاظ اقتصادی چالش برانگیز است چه برسد به این کار که حدود ۱۸ نفر فقط روی صحنه حضور دارند. به دلیل اینکه باید هزینه اجاره سالن و درصد سایت بلیت فروشی و هزینه‌های دیگر را تأمین کنیم، مجبور هستیم بهای بلیت را به گونه‌ای تعیین کنیم که دخل و خرج ما تأمین شود. این امر باعث می‌شود که مردم توان خرید بلیت را نداشته باشند. دولت هم که از گروه‌های تئاتر مستقل حمایت نمی‌کند.

وی تصریح کرد: این چالش اقتصادی بزرگترین چالش ما بوده است. از سوی دیگر از طرف دولت به سالن‌های خصوصی هم کمکی نمی‌شود تا روی پای خود بایستند به همین خاطر مجبور می‌شوند که همزمان سالن را در اختیار چند گروه قرار بدهند. البته شنیده‌ام که در سالن‌های دولتی هم چنین اتفاقی رخ می‌دهد که تأسف‌برانگیز است زیرا هنرمندان دیگر نمی‌توانند آن فضای دلنشین تئاتر را تجربه کنند. متأسفانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کمترین حمایت را از تولیدکنندگان تئاتر و همچنین تماشاخانه‌های خصوصی دارد. تلاش کردم با دریافت نامه از اداره‌کل هنرهای نمایشی برای تبلیغات نمایش از سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران کمک بگیرم که متأسفانه هیچ حمایتی در باب تبلیغات هم از ما نشده است.

حسین‌پور اظهار کرد: این فشار کار با رویکرد خوب مخاطب که کار را دوست دارد، خستگی را از ما به در می‌برد.

وی درباره ویژگی‌های این اثر نمایشی، گفت: در این نمایش هم جنبه سرگرم‌کنندگی و هم نقد اجتماعی که تئاتر باید در خود داشته باشد، لحاظ شده است.

این کارگردان تئاتر در ادامه توضیح داد: رویکرد ما به نمایشنامه مدرن بوده است. در نمایشنامه یک قصه ایرانی در روستایی تعریف شده و من با توجه به تجربیات گروه‌مان در این سال‌ها سعی کردم کار را مدرن اجرا کنم. بازی‌ها استیلیزه و مینی‌مال است و بخشی از نمایش نیز به صورت فرمال اجرا می‌شود. شکل گریم‌ها و طراحی لباس که مورد توجه منتقدان قرار گرفته، همچنین نورپردازی و طراحی صحنه را به سمت انتزاع برده‌ام و کار را از حالت رئالیستی آن خارج کرده‌ام. در واقع نمایشنامه «ریش فیدل، غبغب مرکل» را به دنیایی عجیب و غریب، فانتزی و به سمت طنز تلخی که دوست دارم، برده‌ام.

حسین‌پور در پایان سخنان خود تأکید کرد: چه کسانی که کار را دوست دارند و چه ندارند به این مهم قائل هستند که برای نمایش چندین ماه تمرین شده است. از اینکه بازیگران و طراح‌ها ماه‌ها وقت گذاشتند تا تمرین کنیم، سپاسگزارم. حدود یک ماه آخر را در پارکینگ منزل تمرین کردم و از تک‌تک عوامل بسیار ممنونم که حاضر شدند در این تمرین‌های سخت شرکت کنند.

به ترتیب حروف الفبا، اشکان صادقی، محمدرضا صولتی، مهبد قناعت‌پیشه، سامان کرمی، علیرضا کیانی، ندا مقصودی، یاشار مؤن‌زاده، رومینا ایران‌پناه آزاد، علی خاکپور، ملیکا راد، هانی رحیمی نصر، سپیده رعیتی، اسرا صالحی، یاسمن ملکیان، بازیگران نمایش «ریش فیدل، غبغب مرکل» هستند.

در خلاصه داستان این نمایش آمده است: «شبی از شب‌ها یک لولو به دهی در ناکجا آباد می‌رود و دست به سرقت می‌زند. فردای آن شب اهل ده می‌فهمند هر چه دزدیده شده عاریه‌ای بوده است ….»