سرانجام اسکلت‌های کشف شده در زواره اردستان چه شد؟+ تصاویر
پس از گذشت ۵ ماه از کشف اسکلت‌هایی در اردستان، مجددا اخباری در حال دست به دست شدن است که این اجساد وضعیت خوبی در موزه زواره ندارند و درخواست‌ها برای انتقال آن به تهران نادیده گرفته شده است.
آبان ماه سال گذشته خبری مبنی بر کشف اسکلت‌هایی در معدن لاپلنگ روستای چاه ریسه اردستان که به روش طبیعی مومیایی شده‌اند منتشر شد.
حالا پس از گذشت حدود ۵ ماه مجددا این خبر در حال دست به دست شدن است و مطرح شده که این اسکلت‌ها وضعیت خوبی در موزه زواره ندارند و درخواست‌ها برای انتقال آن به تهران نادیده گرفته شده است.
به همین دلیل و برای پیگیری آخرین وضعیت به سراغ علیرضا ایزدی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان رفتیم تا جزئیات را شرح دهد.
از کلمه مومیایی استفاده نکنید! ایرانیان اجساد را مومیایی نمی‌کردند
ایزدی با واکنش و ابراز تاسف نسبت به بکارگیری عنوان «مومیایی» برای این دو جسد اظهار داشت: متاسفانه یک مسأله عامیانه و غیرکارشناسی در کشور تحت عنوان مومیایی باب شده است، ایرانی‌ها هیچ گاه مومیایی نداشتند، به جز یکی دو پادشاه هیچ‌کدام از ایرانی‌ها به دلیل یکتاپرستی و اعتقاد به معادی که از دیرباز داشتند، مومیایی نمی‌کردند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان درخصوص آنچه در معدن اردستان رخ داده است گفت: یک معدن روی در این منطقه داریم و خاصیت خاک و روی این است که وقتی جسدی دفن می‌شود در این فضا تقریباً سالم می‌ماند و مردم عادی تصور می‌کنند که این‌ها مومیایی هستند.
وی افزود: مکررا در همدان و مناطق دیگر این اتفاق رخ داده که اجسادی که حین ریزش‌ها و کاوش‌ها کشف شده، بلافاصله هجمه‌ها شروع شده که مومیایی پیدا شده است.
ایزدی تصریح کرد: براساس پایش ما معدن مربوط به دوره پهلوی اول بوده و برداشت روی می‌کردند، دچار وقفه می‌شود و چندسال بعد آن را واگذار می‌کنند، هنگام کار این دو جسد بیرون می‌آید و آن‌ها هم بلافاصله اطلاع می‌دهند که از آن‌ها تشکر می‌کنیم.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان با تاکید بر اینکه در آن نقطه شواهد تاریخی نداریم، افزود: اما در پایین دست کوه یک سری شواهد دوره‌های مختلف میانی اسلامی و قاجار در کوره برای برداشت روی وجود دارد و حدس ما این است که این دو نفر بر اثر یک ریزش زیر خاک ماندند.
وی ادامه داد: شیوه قرارگیری یکی از آن‌ها به صورتی است که سنگی با لبه تیز روی سینه فرود آمده و به همان صورت مانده چون جنس خاک فرسایش کمی ایجاد کرده است.
تمدن در معدن یافت نشد
ایزدی خاطرنشان کرد: پس از آن پژوهشگاه بررسی‌هایی داشت اما شواهدی که نشان از تاریخی بودن یا تمدن در معدن را پیدا نمی‌کنند اما دو جسد به زواره منتقل شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان با اشاره به اینکه در حال حاضر این اجساد در زواره نگهداری می‌شوند، افرود: چون مومیایی نیستند مشکلی برای نگهداری ندارند و برای روز موزه دو اتاقک شیشه‌ای می‌سازیم تا با یک فضای مناسب در معرض دید عموم قرار گیرند.
قدمت احتمالا ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال است
وی با بیان اینکه بحث قدمت آن‌ها برای ما سوال برانگیز است عنوان کرد: به دلیل اینکه یک کیف چرمی روی دوش یکی از اجساد است نشان می‌دهد که فوت آن‌ها ناگهانی بوده و ریزش رخ داده و قدمت آنچنانی ندارد؛ حدس ما بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال گذشته است.
ایزدی گفت: تکنولوژی تخمین قدمت را نداریم و ناچارا به خارج از کشور منتقل شده که انجام هم به دلیل زمان‌بر بودن احتمالا در مرداد و شهریور ماه پاسخ خواهند داد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان بیان داشت: بخشی که این دو جسد پیدا شده با همکاری معدن ممنوع شده اما همکاران ما هر روزه به آنجا می‌روند و گزارش ارسال می‌کنند.
جای اسکلت‌ها خوب است!
برای پیگیری بیشتر به سراغ مهدی مشهدی رئیس اداره میراث فرهنگی اردستان نیز رفتیم و او هم با تفاوت‌هایی جزئی همان پاسخ‌های مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان را به ما داد: جای جسدها خوب است!
مهدی مشهدی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان پیرامون داستان پیدا شدن این دو اسکلت اظهار داشت: فضایی به عنوان معدن در نزدیک روستای چاه ریسه به عنوان معدن روی فعالیت دارد، در گذشته شاید از زمان صفویه این معدن به صورت محلی اداره می‌شده است و حتی قدمت بیشتر از آن هم تخمین زده می‌شود.
وی ادامه داد: بعد از آن نمایندگان صنعت و معدن مجوز می‌دهند که به صورت صنعتی حفاری و برداشت انجام شود، معمولا معادن این چنینی روی معادنی است که قبلا هم مشغول به کار بوده است.
مشهدی گفت: در زمانی که ماشین آلات مکانیکی مشغول به کار بوده راننده لودر متوجه یکی از اسکلت‌ها می‌شود که بر اثر ضربه بیل آسیبی هم به یکی از اسکلت‌ها وارد شده بود اما اسکلت بعدی سالم استخراج می‌شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی اردستان بیان داشت: غارها و محل‌هایی که از گذشته برای کار وجود داشته مشخص بوده اما کارگران معدن تخصصی در این حوزه نداشتند و فکر می‌کردند صرفاً غارهایی است که در کوه وجود دارد.
اسکلت‌ها به موزه زواره منتقل شدند
وی عنوان کرد: بلافاصله با نیروی انتظامی تماس میگیرند چون فکر می‌کنند دو جسد عادی است، بعد از آن کار کردن در آن قسمت را تعطیل کردیم و اسکلت‌ها به موزه زواره منتقل شد.
مشهدی افزود: کارشناسانی آمدند و اقداماتی در این زمینه انجام شد دستوراتی هم دادند که طبق آن درحال انجام کار هستیم.
رئیس اداره میراث فرهنگی اردستان با اشاره به اینکه افرادی که در معدن به طور مستقیم و غیرمستقیم کار می‌کنند حدود ۶۰۰ نفر هستند، افزود: مسؤولان نخواستند این افراد تا مشخص شدن نتیجه بیکار شوند، قسمتی که غارها وجود دارد هم کار انجام نمی‌شود.
کارگران برای احتمال کشف اسکلت دیگر آموزش دیده‌اند
وی عنوان کرد؛ همکاران ما مرتبا به این منطقه می‌روند و به کارگران آموزش می‌دهند که اگر به اشیاء یا مورد خاصی رسیدند چه اقداماتی داشته باشند، اینکه این دو اسکلت به دست آمده از هوشیاری همین کارگران بوده است.
مشهدی هم‌چنین گفت: کارشناس پژوهکشده باستان‌شناسی آمدند و درخصوص نگهداری گفتند فضایی که در موزه نگهداری می‌کنیم فضای خوبی است و مشکلی ندارد و در طی چند ماهی که در موزه بوده هم هیچ آسیبی ندیده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی اردستان با اعلام اینکه درخواست ویترین کردیم، افزود: پیگیر هستیم تا دو عدد ویترین که قابلیت نگهداری و نمایش به مردم و بازدیدکنندگان بگیریم، هزینه ویترین‌ها حدود ۵۰ میلیون تومان برآورد می‌شود که به محض دریافت آن استفاده خواهند شد.
وی بیان داشت: معدن هم با نظر کارشناسان اداره کل کار می‌کند و کارشناسان مرتبا از محل بازدید می‌کنند و کار معدن زیرنظر آن‌ها انجام می‌شود.
مشهدی با بیان اینکه مردم و مسؤولان شهرستان دوست داشتند این مومیایی‌ها به عنوان هویت شهرستان در اردستان باقی بماند، تأکید کرد: تا الان هیچ نامه رسمی دریافت نکردیم که این دو مومیایی به تهران یا جای دیگر منتقل شود.
وی هم‌چنین خاطرنشان کرد: اگر لازم است اقدامی درخصوص این دو مومیایی که در نوع خودش منحصر به فرد است انجام شود، انجام می‌دهیم.
انفجار معدن متوقف شده است
مشهدی در پاسخ به اینکه آیا هنوز هم تخریب مکان مذکور انجام می‌شود، گفت: انفجار پیش از کشف این اسکلت‌ها انجام می‌شد چون آثار آن وجود داشت اما بعد از این اتفاق تا به حال به ما گزارشی ارائه نشده و طی بازدیدها هم کشف نشده است.
دیدگاه