روایت هالیوودی از منجی عالم بشریت در تل‌ ماسه dune

این فیلم داستان پسری باهوش و جوان را دنبال می‌کند که سرنوشت، علاوه بر موهبت درک بالا، او را به دورافتاده‌ترین و خطرناک‌ترین سیاره‌های جهان می‌فرستد تا از امنیت خانواده خود و مردمش مطمئن شود.

روایت هالیوودی از منجی عالم بشریت در تل‌ ماسه dune

 تلماسه یا شن زار فیلمی به کارگردانی دنی ویلنوو است که نسل جدیدی از سینما را در ادامه آثاری همچون: «جنگ ستارگان»، «مکس دیوانه»، «بلید راننر» به نمایش می گذارد.

سینمایی که منجی است، پیش بینی کننده است و قبل انسان وجود داشته و بعد از آن هم وجود خواهد داشت . انتخاب تیموتی شالامی به عنوان یک منجی انتخاب هوشمندانه ای است. از نظر چهره و حس و حال شخصیتی در ناخودآگاه بیننده این باور را ایجاد می کند که او می تواند یک منجی باشد.

روایت هالیوودی از منجی عالم بشریت در تل‌ماسه

اگر چه اقتباس پیشین این فیلم توسط دیوید لینچ برای خیلی از منتقدان سینمایی یک شکست هنری محسوب می شود اما به باور من همچنان لینچ چند قدم در ایجاد معنای روانی و نه تکنیک سینمایی از ویلنوو جلوتر است. متاسفانه رمان فرانک هربرت را مطالعه نکرده ام و هر آنچه در باره اثر می نویسم مواجهه من با یک داستان بازآفرینی شده است.

روایت هالیوودی از منجی عالم بشریت در تل‌ماسه

دیوید لینچ و کایل مک‌لاکلن در پشت صحنه تلماسه ۱۹۸۴

این فیلم داستان پسری باهوش و جوان را دنبال می‌کند که سرنوشت، علاوه بر موهبت درک بالا، او را به دورافتاده‌ترین و خطرناک‌ترین سیاره‌های جهان می‌فرستد تا از امنیت خانواده خود و مردمش مطمئن شود.

این فیلم ۱۶۵ میلیون دلاری در هفته اول اکران در آمریکا با ۴۱ میلیون دلار فروش در صدر قرار گرفت و مجموع فروش جهانی خود را به ۲۲۳ میلیون دلار رساند.

این عملکرد خوب در گیشه باعث شد کمپانی لجندری پیکچرز به‌طور رسمی ساخت فیلم «تلماسه ۲» (Dune ۲) به کارگردانی دنی ویلنوو را تایید کند.

*قدرت خون

داستان فیلم در ابتدا هر بیننده ای را به یاد آثار ابرقهرمانی مارول و دی سی می اندازد. اما در ادامه فیلم ژانر خود را به وجود می آورد. وجود "نشانه"‌ها و نه "نماد"‌هایی که به صورت یک کل منسجم در خدمت قهرمان داستان قرار می گیرند قابل ملاحضه است. به عنوان مثال: نام منجی که فریمن ها را به بهشت هدایت می کند، "مهدی" است. شاید در متن پیام قصه هیچ ربطی به مسلمانان و باورهای آنان نداشته باشد اما در مقیاس اسطوره شناسی و کهن الگوها نویسندگان این فیلم نامه اشاره هوشمندانه ای به این اسم داشته اند.

روایت هالیوودی از منجی عالم بشریت در تل‌ماسه

دیگر نمونه ای که تعلیق خوبی در فیلمنامه ایجاد کرده است، استفاده از کنترل افراد توسط صدای دستوری است. صدایی که کوبنده و دستوری باشد ناخواسته تاثیر ویژه ای روی فرد منظور خواهد گذاشت. از چنین تکنیکی برای کنترل افراد پایین دست در ارتش ها استفاده می شود. جالب آنکه مولف به اندازه ای بر روی این موضوع تاکید داشته که آن را در سکانس های ابتدایی فیلم لو می دهد. آنجا که مادر قهرمان از وی می خواهد تا او را با کنترل صدا وادار به پذیرایی آب کند، یکی از سکانس های به یاد ماندنی سینما است. مسئله اصلی فیلم بر سر قدرت است، قدرتی که با پول به دست نیامده بلکه با خون انتقال پیدا کرده است.

*خزنده بزرگ

کرم عظیم الجثه ای که در شن زارها دیده می شود نشانه ای از خرافات انسان ها است. نقد جدی که به این اثر دارم این است که وضعیت زمان فیلم کاملا مشخص نشده. آیا همچنان انسان ها در قرن های بعد منتظر ظهور یک منجی هستند؟ آیا قبل از پیدایش انسان انتظار برای ظهور یک منجی وجود داشته است؟ فریمن ها دقیقا در چه بازه زمانی قرار دارند؟ فیلم با پوشش هایی نظیر: اکشن خوب، جلوه های ویژه نوآورانه و... فضایی ایجاد می کند که ما سوالات خود را فراموش کنیم.

روایت هالیوودی از منجی عالم بشریت در تل‌ماسه

آنچه در زیر متن فیلم اتفاق می افتد با آنچه دیده می شود متفاوت است. به خواب هایی که شالامی می بیند خوب توجه کنید. او در رویاهای خود هر آنچه را می بیند وارونه اتفاق می افتد. دقیقا زیر متن فیلم رویاهایی است که شالامی می بیند. اگر چه آنچه تا به اینجا دیده ام بخش اول از فیلم «تلماسه» بوده است؛ اما این بخش می تواند هیچ ربطی به بخش دوم فیلم نداشته باشد و بخش دوم می تواند با روایتی سطحی از مرگ پدر منجی آغاز شود.

روایت هالیوودی از منجی عالم بشریت در تل‌ماسه

نشانه دیگر فیلم چشمان آبی فریمن ها است. فریمن ها که همچنان سوالاتی درباره آنها وجود دارد و امیدوارم در بخش دوم فیلم به آنها برسم، چشمانی با رنگ آبی دارند. رنگ آبی فقط قرنیه چشمان آنها را شامل نشده بلکه همه چشم را در بر گرفته. این رنگ در عین سادگی و محبتی که به بیننده القا می کند، نشانه بزرگی از انتظار است. انتظار تنها واژه ای است که مترادف تمام و کمالی برای آن نمی توان پیدا کرد. انتظار می تواند به هر رنگی در آید اما آبی عمق آن را به بهترین شکل نمایش می دهد.

تکنیک فیلم برداری و همچنین جلوه های ویژه استفاده شده در این فیلم درک معنایی استفاده از رنگ آبی و مفهوم انتظار را برایمان آسان تر کرده و تکنیک تکامل یافته در پردازش سینمایی یک قصه علمی- تخیلی- حماسی باعث شده است تا هرچه بیشتر باور کنیم در حال تماشای "نسل جدید سینما" هستیم. زبان پنهان، زبان اشاره و اثبات دانایی آن به فریمن ها از سوی قهرمان و مادرش یک ابژه دست نخورده در فیلم است. در ادبیات کهن آمده است که ابتدا در جهان یک زبان میان مردم جاری بود تا اینکه برای تفرقه افکندن میانشان زبان های متعددی به وجود آمد.

روایت هالیوودی از منجی عالم بشریت در تل‌ماسه

دنی ویلنوو - کارگردان تلماسه ۲۰۲۱

اساسا کنترل توسط احساسات، باورها، نژاد و... صورت نمی گیرد؛ این زبان است که محدودیت و مرزها را مشخص می کند. اشاره به زبان و چالش های آن در داستان این فیلم از نکات برجسته ای است که پیش بینی می شود در قسمت دوم کاربرد دراماتیک تری پیدا کند.

 

کد مطلب: ۳۵۴۹۵۹
لینک کوتاه کپی شد

پیوندها

  • sahar ارسالی در

    خوندن کتاب رو که ترجمه روانی هم داره بهتون توضیه می کنم.
    خیلی از ابهامات فیلم رو که به خاطر جزئی و سخت بودن کتاب غیر قابل درک بوده رو قابل فهم می کنه.

دیدگاه

تازه ها

یادداشت