چاپ چهارم کتاب «نظریه ژانر» منتشر شد

چاپ چهارم کتاب «نظریه ژانر (نوع ادبی)؛ رویکرد تحلیلی-تاریخی» تدوین و تألیف سیدمهدی زرقانی و محمودرضا قربان صباغ به همت نشر هرمس منتشر شد.

امروزه مطالعات در حوزه ژانر به یکی از زمینه‌های اصلی تحقیقات ادبی جهان تبدیل شده، اما در پژوهش‌های ادبی فارسی‌زبانان تا کنون «نقد ژانری» به عنوان یک مکتب یا حتی رویکرد نقدی به طور جدی مطرح نشده است؛ نقدی که هم در بازتعریف و تحلیل تک‌تک انواع ادبی کاربرد داشته باشد و هم بتواند مسیر تازه‌ای را پیش روی محققان حوزه مطالعات تاریخ ادبی قرار دهد.

کتاب حاضر تنها کتاب در حوزه نظریه ژانر نیست، اما تازگی موضوع و روش کتاب شاید در این باشد که برای نخستین بار است که علاوه بر مروری تاریخی بر مراحل تکوین و تطور نظریه ژانر، نقش نظریه‌پردازان و منتقدان حوزه اسلامی هم در این میان روشن می‌شود. هر کدام از فصل‌های کتاب گنجایش آن را دارد که تبدیل به تحقیق مستقلی شود، اما برای خواننده‌ای که بخواهد با سیر کلی تکوین و تطور «نظریه» و نیز محورهای اصلی آن آشنا شود، این کتاب مناسب به نظر می‌رسد.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: «موضوع طبقه اجتماعی شخصیت‌ها به‌تدریج آن‌قدر مهم شد که تبدیل به مبنای اصلی برای ارزش‌گذاری ژانرها گردید. یعنی مثلاً تراژدی بدان اعتبار ژانر برتر تلقی نمی‌شد که از جهت فنّی و هنری در سطح عالی‌تری از دیگر ژانرها قرار داشت، بلکه بدان سبب که قهرمانان آن حاکمان و افراد طبقه بالای جامعه بودند. جرالدی کنش‌های تراژدی را امور مهم می‌خواند، نه به این دلیل که ماهیت اخلاقی دارند، بلکه به آن سبب که کنشگران آن از بالاترین جایگاه برخوردارند. این ذهنیت و این‌گونه اظهارنظرها فقط محدود به ژانرهای دراماتیک نمی‌شد بلکه مثلاً در مورد حماسه نیز این‌طور گفتند که حماسه مهم‌ترین ژانرهاست، چرا که قهرمانان آن حاکمان و سردارانی هستند که مظهر والاترین ارزش‌های جامعه‌اند. ریشه این نظر کجاست؟»

چاپ چهارم کتاب «نظریه ژانر (نوع ادبی)؛ رویکرد تحلیلی-تاریخی» در ۴۵۲ صفحه، جلد شومیز و با قیمت ۵۶۵ هزار تومان توسط نشر هرمس منتشر و عرضه شده است.