گفت‌وگو با فریده دریامج، بازیگر پیشکسوت رادیو، تلویزیون و تئاتر
نقش‌های خوب به ما نمی‌رسد
فریده دریامج، بازیگر نام‌آشنای سینما، رادیو، تلویزیون و تئاتر که بیشتر او را در نقش مادری مهربان در مجموعه‌های تلویزیونی به یاد داریم اصالتا گیلانی است و در بعضی از مجموعه‌های تلویزیونی مانند «وارش» با لهجه شیرین گیلکی ایفای نقش کرده. این هنرمند فعال، با لیسانس بازیگری و کارگردانی در کنار بازی در سریال‌هایی همچون «کلبه‌ای در مه» و «بچه‌مهندس» سال‌هاست به اجرای نمایشنامه‌های رادیویی می‌پردازد. او که تئاتر را خانه اول خود می‌داند علاوه‌بر حضور در رادیو و تلویزیون، این روزها به صحنه تئاتر بازگشته است و همزمان در نمایش‌های رادیویی به‌عنوان بازیگر، فعال است.
مخاطبان تلویزیون که شما را بیشتر در ایفای نقش مادر در مجموعه‌های تلویزیونی دیده‌اند. این سوال برایشان مطرح می‌شود که آیا در طول این سال‌ها نقشی داشته‌اید که برایتان چالش‌برانگیز باشد؟
سنم ایجاب می‌کند که معمولا نقش مادر را بازی کنم و چنین شخصیت‌هایی به من پیشنهاد می‌شود. متاسفانه تاکنون نقشی نبوده که من را به چالش دعوت کند، چراکه کمتر شاهد فیلمنامه‌هایی هستیم که زن و مادر را در قالبی متفاوت به تصویر بکشد و کلیشه‌ای نباشد.
به نظرتان چرا نقش‌های متفاوت، کمتر برای زنان نوشته می‌شود؟
راستش باید این سوال را از فیلمنامه‌نویسان جویا شوید که چرا نقش مادران و زنان کمتر متفاوت نوشته می‌شود؟ البته این موضوع فقط شامل حال تلویزیون نمی‌شود. نکته دیگر این است که برخی افراد دور هم جمع شده‌اند و نقش‌های خوب را فقط به گروه خودشان می‌دهند. این موضوع باعث شده مخاطبان، شاهد چهره‌های تکراری در فیلم‌ها باشند. باید روی شخصیت‌پردازی‌ها کار بیشتری کرد تا شاهد نقش‌های متنوع برای زنان باشیم. البته در سال‌های اخیر در چند مجموعه دیده‌ایم که نقش زنان متفاوت بود.
شنیده‌ایم در مجموعه «گیلدخت» بازی کرده‌اید. این نقش در چه حال و هوایی است؟
آخرین سریالی که با بازی من از تلویزیون پخش شد، مجموعه کلبه‌ای در مه بود که به وقایع اول انقلاب اسلامی اشاره داشت. نزدیک به دو سال قبل نیز در مجموعه گیلدخت در ژانر درام ــ تاریخی که روایتگر ماجراهایی در زمان قاجار است در نقش زنی محلی بازی کردم. این سریال قرار است به‌زودی پخش شود. البته خبر دقیقی از زمان پخش آن ندارم. همچنین اخیرا در مجموعه «ابر می‌بارد» در نقش یک مادربزرگ بازی کردم. این سریال هم روایتگر زندگی پرستاری در دوران کرونا است و سعی شده در آن تلاش‌ها و مجاهدت‌های کادر بهداشت و درمان خصوصا شهدای سلامت در مهار بحران کرونا به تصویر کشیده شود. این سریال هم به‌زودی پخش خواهد شد.
وقتی نقشی به شما پیشنهاد می‌شود به چه معیارهایی برای نقش توجه می‌کنید؟
در انتخاب نقش برای من داستان خوب، عوامل و کارگردانی مناسب، مهم است. واقعیت این است که ما خیلی حق انتخاب گسترده‌ای نداریم، چراکه متن بسیاری از فیلمنامه‌ها ضعیف است و گاهی برای گذران زندگی نقشی را انتخاب و بازی می‌کنیم. کارهای تاریخی را بیشتر می‌پسندم و با آن ارتباط برقرار می‌کنم. نمی‌توان گفت گزیده‌کارم، چراکه کارهای پیشنهادی آن‌قدر زیاد و پشت‌سرهم و نقش‌ها آنچنان که موردپسندم باشد نیست. البته یک‌سری دسته‌بندی‌ها و مافیا هم وجود دارد.
میان کارهایی که در آن ایفای نقش داشتید کدام‌ها را نقطه‌عطف کارنامه کاریتان می‌دانید؟
بازی در مجموعه تاریخی «عمارت‌فرنگی» و سریال «فقط به خاطر تو» را نقطه‌عطف کارنامه کاری خودم می‌دانم. نقشم را در سریال عمارت‌فرنگی بسیار دوست داشتم و سریال «فقط به خاطر تو» به علاقه‌مندی و طرز تفکرم نزدیک بود.
شما در برخی از سریال‌های تلویزیونی و نمایش‌های رادیویی با زبان شیرین گیلکی بازی داشتید.
من اصالتا گیلانی هستم، به‌همین‌دلیل استفاده از زبان گیلکی برای من سخت نیست و به‌کارگیری این زبان را بسیار دوست دارم. مردم هم به‌خوبی استقبال می‌کنند. بارها در رادیونمایش نقش‌هایی بوده که با زبان گیلکی و لهجه شمالی بازی کردم که بازخورد بسیار خوبی داشته است. مردم دوست دارند در رادیو و در برخی مجموعه‌های تلویزیونی با زبان و لهجه شمالی بازی کنم. وقتی با رادیو تماس می‌گیرند اظهار لطف دارند و می‌گویند این لهجه را دوست داریم.
علاوه‌بر بازی و حضور در رادیو و تلویزیون در نمایش‌های متعددی هم بازی داشتید. قصد دارید مجدد به صحنه تئاتر برگردید؟
تئاتر، خانه اول من است و بازی را از تئاتر شروع کردم. گرچه تحصیلاتم بازیگری و کارگردانی در زمینه سینماست اما بازی در تئاتر را ترجیح می‌دهم، چراکه بسیار زنده و نفس‌به‌نفس تماشاگر است. اگر در کنار کارگردان و افراد حرفه‌ای، متن و قصه خوبی باشد ترجیح می‌دهم در تئاتر بازی کنم و در کنارش به بازی در سینما و تلویزیون بپردازم. خانه دوم من رادیو است که سال‌هاست در آن مشغول به فعالیت هستم و خانه سوم من سینما و تلویزیون است. درحال‌حاضر مشغول بازی در تئاتر «نازگل» هستم که تا تاریخ ۲۲ خردادماه هرشب ساعت ۱۹ و ۳۰ دقیقه در تماشاخانه سنگلج روی صحنه می‌رود. در این نمایش که روایتی موزیکال و تا حدی تراژیک با طنزی تلخ از قصه زن ایرانی در یکصد و اندی سال پیش است نقش عشرت‌الملوک را بازی می‌کنم. خیلی خوشحالم که بعد از سال‌ها به صحنه تئاتر برگشتم و توانستم خودم را محک بزنم و ببینم همچنان می‌توانم در تئاتر حضور داشته باشم. این امر خیلی من را راضی می‌کند. خوشبختانه از تئاتر نازگل استقبال خوبی صورت گرفته و تماشاگران خاص خودش را دارد.
معمولا دستمزدها در رادیو کم است اما شما همچنان در نمایش‌های رادیویی بازی می‌کنید. چه عاملی باعث می‌شود که این مسیر را ادامه دهید؟
من از سال ۵۳ و در دوران دانشجویی، فعالیتم را در رادیو آغاز کردم. رادیو نوستالژی و جذابیت ویژه‌ای برایم دارد و خیلی دوست دارم که می‌توانم تنها با نشستن پشت میکروفن با صدایم به نقش‌های مختلف، جان بدهم. رادیو همچنان شنوندگان خود را دارد و انیس و مونس و همراه مردم است و توانسته ارتباط عمیقی با مخاطبان خود داشته باشد. زمانی که هنوز دیگر رسانه‌های ارتباط‌جمعی وجود نداشتند رادیو تنها ابزار اطلاع‌رسانی و سرگرمی مردم بود و از آن زمان میان مردم، محبوب است. درحال‌حاضر اجرای برنامه «خونه‌زندگی» در رادیوسلامت را برعهده دارم که در قالب نمایش هر روز یکی از دغدغه‌های خانوادگی را موضوع قرار داده و از ابعاد مختلف به آن می‌پردازد و همچنین سال‌هاست در رادیونمایش به اجرای نمایشنامه‌های رادیویی مشغول هستم.
تپق‌های خنده‌دار
فریده دریامج در پاسخ به این سئوال که چه عاملی موجب مقبولیت و ماندگاری برنامه رادیویی می‌شود، توضیح می‌دهد: مسلما متن خوب منجر به ماندگاری یک اثر رادیویی می‌شود. در کنار آن، فضاسازی‌ای که بازیگر تنها با در اختیار داشتن یک میکروفن، با خلاقیت و صدای خود ایجاد و حس نقش را به واسطه صدا به شنونده منتقل می‌کند باعث ارتباط مخاطب و ماندگاری اثر در یادها می‌شود. کار در رادیو سراسر خاطره است. تمام خنده‌ها و شادمانی‌های لحظه‌ای و اشتباه و تپق‌هایی که گاهی ممکن است رخ بدهد و کار در کنار عزیزانی که در رادیو حضور دارند همگی خاطره است. مهم‌تر از آن یاد هنرمندان و ستارگانی که افسوس دیگر در کنار ما نیستند و جایشان در رادیو خالی است. وی در باره اینکه این روزها مشغول چه فعالیتی هستید، می‌گوید: این روزها در کنار بازی در تئاتر و فعالیت در رادیوسلامت و رادیونمایش دو قرارداد برای بازی در مجموعه تلویزیونی امضا کردم که در مرحله پیش‌تولید است.
دیدگاه