فریدون جیرانی: نمایش این‌همه نکبت در یک فیلم بی‌نظیر است
نسخه ترمیم‌شده یکی از شاخص‌ترین فیلم‌های کلاسیک سینمای ایران، «تنگنا» ساخته امیر نادری، به همت کانون کارگردانان سینمای ایران در سینما فرهنگ به نمایش درآمد.
«تنگنا»، بعد از ۵۲ سال، هنوز تماشاگرش را از پس حادثه به تگنا می‌برد و تجربه تنهایی و رنج ضدقهرمان لنگانش، علی خوش‌دست (با بازی سعید راد)، را در شهری که در جای‌جای آن رد درد و ویرانی به چشم می‌خورد، به او عرضه می‌کند.
فریدون جیرانی، در این برنامه دو بار به روی صحنه رفت. بار اول، پیش از نمایش فیلم، متنی خواند در رثای ناصر تقوایی و دست‌وپنجه نرم کردن نسل او با سانسور و تاثیرشان بر سینماگران پس از انقلاب. در نوبت دوم، بعد از نمایش فیلم، جیرانی به روی صحنه آمد و گفت: «این‌همه نکبت در «تنگنا» و نمایش آن در یک فیلم بی‌نظیر است و هیچ‌کسی هم اعتراض نکرد که چرا این فیلم آن‌قدر تلخ و سیاه است، در حالی که اگر الان کسی چنین فیلمی را بسازد، جور دیگری می‌شود.»
عده‌ای از چهره‌های سینمایی همچون علیرضا زرین‌دست، امیر اثباتی، حسن رضایی، مرتضی ضرابی، محمدعلی سجادی، آرش معیریان، اصغر نعیمی، غلامرضا موسوی به همراه اعضای کانون کارگردانان محسن امیریوسفی، محمدرضا عرب، وحید موسائیان و دانش اقباشاوی حضور داشتند. نبود هوشنگ گلمکانی، منتقد سینما، در این مراسم که «تنگنا» فیلم محبوبش است و کتاب مفصلی هم درباره آن دارد جای تعجب داشت.
در پایان فیلم، زرین‌دست از رفاقتش با نادری گفت و اشاره کرد: ««خداحافظ رفیق» را در شرایطی ساختیم که بیشتر لوکیشن‌هایش خیابانی است. «تنگنا» هم همین‌طور است. دلیل این‌ها اقتصادی است یعنی وقتی در خیابان کار می‌کنید کمتر خرج دارید. قرار بود خودم «تنگنا» را فیلمبرداری کنم. نادری به من پیشنهاد داد، ولی من درگیر «خواستگاری» علی حاتمی بودم. امیر به من گفت اگر شروع نکند، ممکن است به مشکل بخورد و علی عباسی (تهیه‌کننده) نتواند کار را انجام دهد و به همین دلیل فیلم را شروع کرد.»
نسخه‌ای که از فیلم به نمایش درآمد رنگ و روی بسیار خوبی داشت و برخلاف بسیاری از نسخه‌های ترمیمی نه از روی پزیتیو بلکه از نگاتیو تهیه شده بود. تا اواسط دهه ۱۳۹۰، نمایش نسخه‌ای با این کیفیت از فیلمی کلاسیک با استقبال فراوانی مواجه می‌شد، اما شنبه عصر صندلی‌هایی در سالن شماره یک سینما فرهنگ خالی ماند. با این همه، وجود اراده و انگیزه‌ای که از میراث سینمایی ارزشمند موجود برای نسل‌های آینده محافظت کند جای تحسین دارد. این دقیقا همان خواسته امیر نادری است که همیشه برای آیندگان فیلم ساخته است.
دیدگاه