اعتراف عجیب در یک سریال آمریکایی: کاخسفید مهدکودک است!
تا پیش از گسترش نفوذ اینترنت در جامعه، میزان شناخت افکار عمومی از وقایع منطقه به اخبار تلویزیون و روزنامهها محدود میشد. اما امروز که به زمین افتادن یک چهره هالیوودی هنگام پیادهروی نیز در شبکههای اجتماعی منعکس میشود، همچنان بسیاری از کاربران ایرانی از وقایع اطراف کشورشان بیاطلاع هستند.

ریشه این پدیده را باید در اخبار به شدت ممیزی شده صداوسیما جستوجو کرد که نزدیک پنج دهه است وقایع جهان را به صورت گزینشی اطلاعرسانی کرده و هنوز هم همان رویکرد نیمقرن اخیر را ادامه میدهد.
این که اکنون بیشتر مردم ایران نمیدانند، دو کشور هستهای جهان از چه زمانی و چرا با هم اختلافات عمیق دارند، مقصر آن مدیرانی هستند که رسانههای بزرگ تحت امر خود را تنها ابزاری برای تحقق احزاب و گروههای خاص دانستهاند و میدانند، نه این که دروازهای میان دنیای آزاد و افکار عمومی باشد.
اختلافات میان دو کشور هند و پاکستان موضوعی تکراری است که تاکنون فیلمها و سریالهای بسیاری درباره آن ساخته شده که تقریبا هیچیک در ایران شناخته شده نیست. البته باید در نظر داشت برخلاف ژانرهای درام یا جنگی، تاکنون طنز درباره روابط هند و پاکستان بیشتر در بستر مهاجرت، خانواده، یا تعاملات فرهنگی در جوامع دور از وطن (بریتانیا و ایالاتمتحده) رشد کرده است. این دو کشور به دلایل سیاسی و حساسیتهای اجتماعی، کمتر سراغ طنز مستقیم درباره این تنشها رفتهاند.
بیبیسی بین سالهای ۱۰۱۲ تا ۲۰۱۶ سریالی با عنوان Citizen Khan را روی آنتن برد که زندگی یک مرد بریتانیایی - پاکستانی به نام «خان» را به تصویر میکشید. دشمنی و لجاجت این شخصیت با کشور هند، یکی از ستونهای اصلی طنز سریال بود. «شهروند خان» همزمان که سبک زندگی پاکستانی را هم زیر سوال میبرد، به اختلافات فرهنگی با هند نیز اشاره میکند.
سریال The Brink
کاخ سفید، یک مهدکودک است و ارتش ایالاتمتحده نیز از جنگ خسته شده و دیگر آن را تحمل نمیکند. سریال The Brink (آستانه) محصول ۲۰۱۵ شبکه HBO در قالب داستانی طنز به حقایقی اشاره میکند که دولت آمریکا تاکنون میلیاردها دلار برای پنهان ساختن آن هزینه کرده است.
علاوه بر انتقاد از سیاست خارجی کاخ سفید، تاکنون هیچ سریال کمدی دیگری به درگیریهای هند و پاکستان نپرداخته است. این مجموعه طنز سیاسی سیاه که برای تماشای خانوادگی و افراد زیر ۱۸ سال مناسب نیست، با وجود برخورداری از پتانسیل داستانی تنها یک فصل از آن ساخته شد، سال روی آنتن رفت.
سریال آستانه با داستانی گیرا و مخاطبپسند، به بحران بینالمللی میان ایالاتمتحده، پاکستان و هند میپردازد و با بهرهگیری از طنز سیاسی به نقد سیاست خارجی آمریکا، مداخلهگریهای نظامی، بیکفایتی دیپلماتها و تأثیر فساد ساختاری بر تصمیمگیریهای مهم جهانی میپردازد.
با آن که اکنون یک دهه از زمان ساخت آستانه میگذرد، اما در شرایطی که درگیری واقعی میان پاکستان و هند بالا گرفته، همچنان آینهای از واقعیت امروز است.
این سریال به خوبی نشان میدهد که چطور یک اشتباه دیپلماتیک، اطلاعات غلط یا تکبر یک مقام سیاسی میتواند جهان را تا آستانه وقوع یک جنگ هستهای پیش ببرد. از سوی دیگر تاکید میکند که چگونه واشینگتن گاهی بدون شناخت عمیق از اوضاع محلی، قدم به بحرانهایی میکذارد که خود عامل تشدیدشان میشود.
همزمان که در میان بحرانهای امروز، روایتها و شایعات در رسانههای اجتماعی یا حتی رسانههای رسمی، بحرانها را شعلهورتر میکنند، سریال The Brink نیز بر قدرت اشتباهات اطلاعاتی تأکید دارد. همچنین فهم آن که بسیاری از سیاستمداران نه با منطق بلکه با خودشیفتگی، ترس از شکست یا نیاز به محبوبیت تصمیم میگیرند، به تحلیل بهتر اخبار امروز کمک میکند.
سریال آستانه اگرچه طنز است، اما ریشه در واقعیت دارد و تماشای آن در بحبوحه تنش میان هند و پاکستان نهتنها سرگرمکننده، بلکه آموزنده است؛ زیرا یادآوری میکند که حتی جدیترین بحرانها ممکن است با انگیزههایی پیشپاافتاده و بازیهای پشتپرده شعلهور شوند.
هند روز چهارشنبه دهم اردیبهشتماه اعلام کرد که حریم هوایی خود را به روی شرکتهای هواپیمایی پاکستان بسته است.
تصمیم برای بستن حریم هوایی هند به روی هواپیماهای پاکستانی چند روز پس از آن اتخاذ شد که پاکستان نیز عبور پروازهای هندی از حریم هوایی خود را ممنوع کرده بود. اقدامی که پس از کشته شدن ۲۶ تن در حملهای به گردشگران در کشمیر صورت گرفت.
در شرایطی که دو کشور هستهای مقابل یکدیگر ایستادهاند و رجزخوانی میکنند، تماشای سریال آستانه میتواند برای درک عمیقتر موقعیت به افکار عمومی کمک کند.
دیدگاه